مقاله رابطه فقه و حقوق بشر

درآمدی برنسبت میان فقه وحقوق بشر

بخشهایی از متن:

شاید حقوق بشر، انسانی ترین پدیده مدرن باشد. زمانی كه غرب از جنگ به ستوه آمد و خسته بر ویرانه ها زانو زد و سرنوشت تراژیك خود را نگریست، تنها روشی كه می توانست میثاقی برای همه انسان ها فارغ از همه تفاوت ها باشد، حقوق بشر بود.حقوق بشر اگرچه، مانند تمام راهكارهای دیگر ،فارغ از تئوری های پیشینی نیست، اما بشر در آن روز بركنار از همه تئوری ها، نیازمند بود تا حقوق بشر را به مثابه روشی برای صلح و امنیت به كار گیرد.در این میان ودرفضای فرهنگی جوامعی مانند ایران، نسبت میان این پدیده والزاماتی كه تعالیم دینی برقرار می كنند، چیست؟این مقاله نسبت میان فقه وحقوق بشر رادرپنج محور ،به اختصار،بررسی می كند:

۱. حقوق بشر در شرایطی كاملاً انسانی پدید آمد و بر پایه عقلانیت بشر به بار نشست و كشورهای مختلف با تفاوت نگرش ها آن را چون ضرورتی انكارناپذیر پذیرفتند. می توان حقوق بشر را ایدئولوژیك، تئوریك و یا متدیك بررسی كرد، اما ا مری كه میان تمام اینها مشترك است و قابل انكار نیست، سطح روشی آن است. ...

...

از سوی دیگر، در زمینه حقوق بشر معطوف به قدرت، حق وِتو پدید می آید. در زمینه حقوق بشر معطوف به قدرت، اسرائیل می تواند از نظارت در امان بماند؛ آمریكا می تواند در گوانتانامو خارج از تمام معاهدات، با اسیران رفتار كند؛ فرانسه می تواند حق زنان مسلمان و آزادی بیان آنان را نادیده بگیرد؛ در اینجاست كه ناامیدانه می پرسیم كدام حقوق بشر؟ حقوق بشری كه با اشاره برخی قدرت ها، در قالب بیانیه ای علیه كشوری آشكار می شود، و یا حقوق بشری كه باز در قالب بیانیه ای علیه كشوری، و باز با اشاره ای وِتو می شود.

در اینجاست كه به یاد شِكواهای علی(ع) می افتیم كه بر انسان روا می داند؛ هنگامی كه خبر آن زن یهودی را شنید، قالب تهی كند. آیا در حقوق بشری كه علی (ع) بیان می دارد تبعیضی میان انسان هاست و آیا حقوق بشر جز این است؟