مقاله كاربرد ژئوفیزیك در صنعت نفت

قسمتهایی از متن:

ژئوفیزیك:

كاوش ژئوفیزیكی فن جستجوی ذخائر پنهان شده ئیدروكربورها ( نفت و گاز ) یا كانیهای سودمند به كمك اندازه گیریهای فیزیكی از سطح زمین است. معمولاً این اندازه

گیریها اطلاعاتی از خواص فیزیكی ماده داخل زمین به دست می دهد كه چون بطور مناسب مناسب تعبیر و تفسیر شوند، می توانند در تعیین محل ذخایر كانیها كه ارزش اقتصادی دارند، مورد استفاده قرار گیرند.

برای اینكه اطلاعات جمع آوری شده از اندازه گیریهای ژئوفیزیكی مفید و موثر واقع شوند باید با اصلاح و زبان زمین شناسی بیان گردند، به عبارت دیگر باید از آنها تصویری ساخته شود كه زمین شناسی می سازد. اعتبار تصویری كه بدین نحو به دست می آید، در حالی كه برای بعضی از روشهای ژئوفیزیكی مهمتر و ارزنده تر از سایر آنهاست، تابع كیفیت اطلاعات و مهعارت ابزار شده در تعبیر و تفسیر می باشد. از زمانیكه ژئوفیزیك برای اولین بار در اكتشافات به كار برده شد، دستگاه های اندازه گیری و تكنیك ها و روشهای تعبیر و تفسیر اطلاعات نیز پیوسته در حال تكامل بوده و بهتر شده اند. این بهبود ها را در حقیقت باید بهره كامل تكنولوژی در حال رشد سریع دانشت. با اینهمه میزان كشفیاتی كه به ژئوفیزیك نسبت داده می شود، در طی چند دهه گذشته ثابت مانده و از سالهای اول دهه 1950 روبه كاهش گذارده است. روشهای ژئوفیزیكی موثرتر شده اند اما شایستگیهای روز افزون آنها با افزایش مشكل پیدا كردن نفت و كانیهای جدید كاملاً همگام نبوده اند. زیرا منابع سهل التشخیص در هر زمان به طور تصاعدی و مداوم پیدا و بهره برداری شده اند. ژئوفیزیكدانها در حال حاضر با مسئله یاس آور و در عین حال محركی مانند تند تند دویدن و دست آخر در جای اولیه خود باقی ماندن، مواجهند. از پایان جنگ جهانی دوم گسترش حائز اهمیتی در تحقیقات ژئوفیزیكی و توسعه در جهت بهبود تكنیك ها بمنظور نگهداری نفت كانیهای مورد نیاز جهان بوجود آمده است. ...

...

1-6- تاریخچه مختصر روشهای ژئوفیزیكی:

قدیمی ترین كاربرد ژئوفیزیك عملی در پژوهشهای كانیهای مغناطیسی بویژه سنگهای آهن مربوط به چند قرن قبل است. روشهای الكتریكی، در پژوهش فلزات پایه در خلال قرن 19 وارد عمل گردیده است. كاربرد ژئوفیزیك در اكتشاف نفت فقط 35 سال تاریخ دارد. اما حجم فعالیت در این زمینه در حال حاضر بیش از حجم فعالیت در ژئوفیزیك كانی است. تكنیك های انكسار امواج لرزه ای و گرانی سنجی در كاوش نفت با تاكید بخصوص روی اولی، به حد وفور مورد استفاده بوده اند.

كاربرد اولیه ژئوفیزیك در اكتشاف كانی:

با وجود اینكه روشن است كه عقربه مغناطیسی در كشور سوئد خیلی زودتر از سال 1640 در كاوش سنگهای آهن بكار رفته است؛ معذاتا سال 1870 دستگاه مخصوصی وجود نداشت تا اینكه دستگاه مخصوص برای چنین منظورها رواج پیدا كرد. عقربه مغناطیسی این دستگاه كه به نام عقربه مغناطیسی معدن یاب سوئدی تالن و تیبرگ معروف می باشد طوری معلق است كه می تواند حول دو محور افقی و قائم بچرخد. عقربه مغناطیسی معدن یاب آمریكایی كه برای بار اول در سال 1860 معمول شد. مشابه دستگاه سوئدی بوده. در سال 1880 برای یك بررسی مغناطیسی در نیوجرسی بكار برده شد. بعدها اصلاح شده این دستكاه بطور خیلی فراوان در قرن 19 در میشیگان مورد استعمال قرار گرفت.