مقاله زندگی نامه حافظ شیرازی

مقاله زندگی نامه حافظ شیرازی

قسمتهایی از متن:

خواجه شمس الدین محمد بن محمد حافظ شیرازی (حدود 727-792 هجری قمری)، شاعر و غزلسرای بزرگ قرن هشتم ایران و یکی از سخنوران نامی جهان است. در خصوص سال دقیق ولادت او بین مورخین و حافظ شناسان اختلاف نظر است. دکتر ذبیح الله صفا ولادت او را در 727 (تاریخ ادبیات ایران) و دکتر قاسم غنی آن را در 717 (تاریخ عصر حافظ) می دانند. برخی دیگر از محققین همانند علامه دهخدا بر اساس قطعه ای از حافظ ولادت او را قبل از این سال ها و حدود 710 هجری قمری تخمین می زند(لغتنامه دهخدا، مدخل حافظ). آنچه مسلم است ولادت او در اوایل قرن هشتم هجری قمری و بعد از 710 واقع شده و به گمان غالب بین 720 تا 729 روی داده است. ...

...

یکی دیگر از ارکان سخنوری حافظ که منتقدان به آن کمتر توجه داشته اند « سلامت نحوی» سخن اوست که فی المثل کمتری محفضات را به کار می برد یا اجزاء جمله را بیهوده و از سر ناچاری ناشی از قید قافیه و سلطه ی وزن جا به جا نمی کند. به طوری که جملاتش غالباً در یک مصراع یا یک بیت ادا می شود و از نظر نحوی فرصتی با نثر ندارد.

اگر این ابیات را به نثر در آورید به حداقل جا به جایی الفاظ و فعل و فاعل و مفعول نیاز دارید.

یکی دیگر از ویژگیهای سخنورانه ی حافظ در این است که به اهمیت ردیف ( کلمه تکرای و پایانی قافیه و قافیه های چند کلمه ای ) توجه یافته است و به مضانها بودن تأثیر و زنی و عروضی و موسیقایی آن. و بسیار هوشمندانه دریافته بوده است که ردیفهای اسمی ( مانند چشمه وابرد که اتفاقاً با اینها هم غزل دارد ) دارساز نیست بلکه ردیفهای فعلی کارساز است چون جای سازمانی و طبیعی فعل در جمله ی فارسی در آخر جمله است.