مقاله آتشفشان ها

قسمتهایی از متن:

داستان آتشفشان

قدرت و ماهیّت غیر غابل پیش بینیِ آتشفشان، آن را به نیرویی طبیعی تبدیل می کند که بسیار خطرناک، ولی در عین حال ، زیبا وتماشایی است . سوراخی در پوسته ی سیّاره است که سنگِ مذاب، گدازه (لاوا)، خاکستر وگاز از آن به بیرون فوران می کند.

   در سپتامبر ۱۹۹۴ میلادی، دو آتشفشان در گینه ی نو فعّال شدند. ابرهای متراکم خاکستر و گدازه ی سرخ به هوا برخاستند. مناظرِ اطراف از سبز به خاکستری تغییر رنگ دادند؛ زیرا خاکستر روی جنگل، مزارع، دهکده ها و شهر ها را پوشاند.

  این دو آتشفشان، « ولکان» و «تاروِروِر» نامیده می شوند و درون جزیره ای واقع در در جنوب غربیِ اقیانوس آرام قرار گرفته اند. در این نقطه ی جهان، هر سال حدّاقل یک آتشفشان فوران می کند. بعضی از ویران کننده ترین فوران هایی که ثبت شده اند، مربوط به این ناحیه بوده اند. «تاملورا» و «کراکاتوآ» ازقوی ترین آتشفشان های منطقه هستند.

در سال۱۸۱۵ میلادی، آتشفشان «تامبورا» به طور ناگهانی فوران کرد و بخش عمده ای از مخروط آن منفجر شد و از بین رفت. حدود000/10 انسان جان خود را در جریان فوران از دست دادند و000/80 نیز قربانیِ امواجِ سهمگینی شدند که پس از فوران به وجود آمدند و سواحل جزایر مسکونی اطراف را در هم کوبیدند. در سال1883 نیز آتشفشان «کراکاتوآ» فوران کرد و همان اثرات را بر جای گذاشت. آتشفشان های زیادی باهمان شدّت «تامبورا» و «کراکاتوآ» فوران كرده اند،امّا هیچ کدام قدرت و میزان تلفات آن دو را نداشتند. ...

....

خطوط آتشفشان ها:

آتشفشان ها در نقاط مختلف زمین پراكنده نیستند. نقاط آتشفشانی جهان، الگوهای مشخّصی دارند. در تصویر بالا به وضوح می بینید كه آتشفشان ها در امتداد خطوطی قرار گرفته اند. بعضی از این خطوط هزاران كیلومتر امتداد می یابند و بعضی نیز به محلّ بر خورد قارّهو اقیانوس نزدیك هستند. در مرز برخوردِ آمریكای جنوبی و اقیانوس آرام، آتشفشان هایی دیده می شوند. در محلّ برخورد اقیانوس آرام و جزایر و خط ساحلی آسیا نیز آتشفشان هایی وجود دارند.

تعدادی از خطوط آتشفشانی نیز در وسط اقیانوس قرار گرفته اند. ایسلند، واقع در وسط اقیانوس آرام، دارای چند آتشفشان است. خطّ این آتشفشان ها به صورت جزایر آتشفشانیِ كوچك در اقیانوس امتداد می یابد كه تعدادی از آب بیرون زده اند و تعدادی هم زیر سطح آب قرار دارند و دیده نمی شوند.

در جزایر هاوایی، واقع در وسط اقیانوس آرام، گروهی غیر عادی از آتشفشان ها دیده می شوند كه به نظر نمی رسد قسمتی از یك خطّ آتشفشانی طولانی تر باشند.

مخروط های آتشفشان ها، به صورت دایره های نامنظم و جدا از هم در امتداد یك خط دیده می شوند. اقیانوس آرام آن قدر آتشفشان دارد كه معمولاً آن را حلقه آتشِ آرام مینامند.

در اكتبر1994 میلادی، یكی از آتشفشان های ‹‹حلقه ی آتش›› فوران كرد و ابرهایی از غبار را تا ارتفاع 20000 متری اتمسفر بالا فرستاد. این آتشفشان كه ‹‹كلیو چفسكی›› نامیده می شود، درون شبه جزیره ی ‹‹كامچاتكا›› در روسیه قرار دارد. به هواپیماها اخطار داده شد كه نزدیك این ابر نروند، زیرا غبار می توانست موتورهایشان را از كار بیندازد. ...